Na današnji dan, 28. maj
28. maj 2010. | 11:47
Izvor: Beta
Rođen Džordž I, Gijotin, Pit Mlađi, Milanković i Beneš, umrli Vebster, Adler, Đorđević, vojvoda od Vindzora i Jovanović, otvorena pruga Beograd-Bar, poginuo Ljubijankić
1522. Turci zauzeli utvrđeni grad Knin i proglasili ga sedištem Ličkog sandžaka.
1660. U Osnabriku rođen Džordž I, prvi britanski kralj iz Hanoverske dinastije. Tokom njegove vladavine, od 1714. do smrti, 1727, položaj premijera dobio ključnu ulogu u izvršnoj vlasti.
1738. Rođen francuski lekar Žozef Injas Gijotin, profesor anatomije. U vreme Francuske revolucije predložio izvršenje smrtne kazne spravom za odsecanje glave, koja bi skratila muke osuđeniku. Od 1792. ta sprava nosi njegovo ime, iako se često pogrešno označava kao giljotina, a ne gijotina, kako bi trebalo.
1759. Rođen engleski državnik Vilijam Pit Mlađi, koji je 1783. postao najmlađi premijer u istoriji Velike Britanije. 1805. glavni organizator Treće evropske koalicije protiv Napoleona.
1812. Rusija i Turska potpisale mirovni ugovor u Bukureštu. Rusija dobila Besarabiju, Turskoj prepustila Vlašku i Moldaviju. Mir omogućio ruskom caru da vojne snage usmeri na Napoleona Bonapartu.
1834. U Kneževini Srbiji uveden srpski jezik kao službeni u prepisci s turskim vlastima, koja je dotad vođena isključivo na turskom.
1843. Umro američki filolog i leksikograf Noa Vebster. 1806. objavio prvi rečnik engleskog jezika, a 1828. rečnik koji i sada nosi njegovo ime.
1879. Rođen srpski matematičar, astronom i geofizičar Milutin Milanković, osnivač katedre nebeske mehanike na Beogradskom univerzitetu.
1884. Rođen češki državnik Eduard Beneš, osnivač moderne čehoslovačke države, predsednik od 1936. do 1938, kad je pred nemačkom okupacijom izbegao u London. Posle Drugog svetskog rata ponovo šef države, do dolaska komunista na vlast 1948.
1934. Kanađanka Oliva Dion u Kalenderu u kanadskoj državi Ontario rodila pet devojčica, Dionove petorke, prve petorke u svetu za koje se zna da su preživele.
1937. Nevil Čemberlen posle povlačenja Stenlija Boldvina postao premijer Velike Britanije. Potpisnik Minhenskog sporazuma 1939, koji je omogućio Nemcima da okupiraju Čehoslovačku.
1937. Umro austrijski psiholog Alfred Adler, jedan od Frojdovih sledbenika. Od Frojda se odvojio 1912. osnivanjem pravca individualne psihologije.
1940. Belgijski kralj Leopold III u Drugom svetskom ratu potpisao kapitulaciju. Istog dana počela evakuacija poraženih savezničih snaga iz francuske luke Denkerk u Drugom svetskom ratu, kojom je do 2. juna spaseno 224.585 britanskih i 112.546 francuskih i belgijskih vojnika.
1944. Umro srpski etnolog i folklorista Tihomir Đorđević,profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske kraljevske akademije. Objavio oko 700 studija, putopisa, beležaka i komentara o srpskim narodnim običajima.
1961. Ukinut Orijent ekspres, voz koji je 78 godina saobraćao na liniji Pariz-Istanbul.
1971. SSSR lansirao kosmički brod ka Marsu.
1972. U Parizu umro vojvoda od Vindzora. Kao engleski kralj Edvard VIII stupio na presto 1936. i iste godine abdicirao zbog ženidbe sa Amerikankom Volis Simpson.
1976. SSSR i SAD potpisali ugovor o ograničenju podzemnih nuklearnih proba.
1976. Puštena u redovan saobraćaj železnička pruga Beograd-Bar, koja je, s prekidima, građena 24 godine.
1982. Papa Jovan Pavle II stigao u Veliku Britaniju, u prvu posetu nekog pape toj zemlji od 1531.
1986. Dva sovjetska kosmonauta izašla iz orbitalne stanice Saljut 7 i provela oko četiri časa u kosmičkoj šetnji.
1987. Devetnaestogodišnji Zapadni Nemac Matijas Rust preleteo sportskim avionom Cesna od Helsinkija do Moskve i spustio se na Crveni trg u glavnom gradu SSSR, prošavši neprimećeno kroz sovjetski vazdušni prostor.
1995. U zemljotresu koji je pogodio ruski grad Neftegorsk na poluostrvu Sahalin poginulo 2.000 ljudi.
1995. Ministar inostranih poslova Bosne i Hercegovine Irfan Ljubijankić poginuo kad je helikopter u kom je bio oboren raketom blizu Bihaća.
1995. Na filmskom festivalu u Kanu jugoslovenski reditelj Emir Kusturica dobio Zlatnu palmu za film "Podzemlje, bila jednom jedna zemlja". Deset godina ranije Kusturica dobio tu nagradu za film "Otac na službenom putu".
1997. Rusija i Ukrajina potpisale ugovor kojim je ruskoj Crnomorskoj floti omogućeno da 20 godina koristi pomorsku bazu u luci Sevastopolj na poluostrvu Krim.
1998. Izvršivši petu nuklearnu probu, Pakistan zvanično postao nuklearna sila.
1999. Pošto je avijacija NATO-a pojačala napade na Jugoslaviju, jugoslovenski predsednik Slobodan Milošević, posle razgovora sa specijalnim predstavnikom ruskog predsednika Viktorom Černomirdinom, prihvatio uslove zapadnih zemalja za prekid bombardovanja.
2001. U Kairu održana prva Dečja konferencija afričkih nacija.
2002. Britanski operater mobilne telefonije Vodafone prijavio gubitak od 13,5 milijardi funti, 19,6 milijardi dolara, što je najveći gubitak neke velike britanske korporacije.
2004. Direktor i glavni urednik podgoričkog lista Dan Duško Jovanović preminuo u Kliničkom centru Crne Gore u Podgorici, od posledica teškog ranjavanja prethodne noći ispred redakcije lista. Za saučesništvo u ubistvu Jovanovića na 30 godina zatvora 27. aprila 2009. osuđen Damir Mandić.
2008. Nepalski parlament ukinuo monarhiju i proglasio republiku, okončana 239 godina duga vladavina najstarije Hindu monarhije na svetu.
Komentari (0)
Unesite tekst komentara: