Na današnji dan, 17. maj
17. maj 2010. | 10:27
Izvor: Beta
Poginuo Kraljević Marko, umrli Botičeli, Perigor, Putnik i Fojer, rođeni Džener, Sati, Homeini i Kunc
1102. Prvi ugarski kralj iz dinastije Arpadovića krunisan u Biogradu za kralja Hrvatske i Dalmacije.
1395. Poginuo Kraljević Marko, najstariji sin i naslednik kralja Vukašina, najpopularnija ličnost srpskih narodnih pesama. Prema nepouzdanim podacima, poginuo kao turski vazal u borbi protiv vlaškog vojvode Mirče na Rovinama. U narodnim pesmama idealizovan kao uzor junaštva i zaštitnik sirotinje od zuluma i nasilja.
1510. Umro italijanski slikar Sandro Botičeli. Po narudžbi Lorenca Medičija uradio ilustracije za Danteovu "Božanstvenu komediju".
1749. Rođen engleski lekar Edvard Džener, izumitelj vakcine protiv velikih boginja.
1814. Norveška proglasila nezavisnost od Švedske i usvojla novi ustav.
1838. Umro francuski sveštenik i političar Moris de Taljeran Perigor, jedan od najveštijih diplomata u istoriji. Zahvaljujući njegovoj veštini, Francuska, mada poražena strana, na Bečkom kongresu uspela da zadrži granice iz 1792.
1861. Tomas Kuk organizovao prvi turistički paket aranžman u svetu, šestodnevno putovanje iz Londona u Pariz.
1866. Rođen francuski kompozitor i pijanist Erik Sati. Poznat postao skandalom koji je izazvao izvođenjem baleta "Parada" na tekst Koktoa i sa scenografijom Pikasa, koji je prikazan 1916. kao Kubistički manifest.
1900. Rođen iranski verski vođa, ajatolah Ruholah Homeini. U Iran se vratio iz izbeglištva 1979. pošto je u islamskoj revoluciji zbačen šah Reza Pahlavi, uspostavio teokratsku diktaturu i vladao Iranom do smrti, 1989.
1903. U Španiji nacionalizovana imovina crkve, ukinute crkvene škole.
1906. Rođena hrvatska pevačica Zinka Kunc, prvakinja Zagrebačke opere i solistkinja opere Metropoliten.
1917. U Nici umro srpski vojvoda Radomir Putnik, vojskovođa u balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu. Rukovodio povlačenjem srpske vojske 1915. i uspeo da osujeti namere nemačke Vrhovne komande da je opkoli i uništi.
1939. Švedska, Norveška i Finska odbile Hitlerov predlog da potpišu pakt o nenapadanju. Pakt potpisale Danska, Estonija i Litvanija.
1940. Trupe nacističke Nemačke u Drugom svetskom ratu ušle u Brisel.
1946. Premijer Rumunije u vreme Drugog svetskog rata Mitri Antonesku osuđen na smrt i streljan zbog saradnje s nemačkim nacistima.
1949. Velika Britanija priznala nezavisnost Republike Irske i potvrdila pripadnost Severne Irske Ujedinjenom Kraljevstvu.
1954. Vrhovni sud SAD osporio propis iz 1896. da obrazovanje treba da bude odvojeno ali jednako, čime je formalno odbačena rasna segregacija u državnom školskom sistemu.
1965. Prvi put prenet TV program u boji iz Velike Britanije u SAD. To je bio prenos emisije američke TV mreže NBC Novi pogled na staru Englesku, preko američkog komercijalnog telekomunikacionog satelita Erli bird.
1973. Specijalni komitet Senata SAD počeo istragu o aferi Votergejt, u kojoj su pristalice Republikanske stranke optužene da su pred predsedničke izbore 1972. radi špijunaže provalile u sedište Demokratske stranke. Administracija predsednika SAD Ričarda Niksona optužena da ometa istragu, pa je pokrenut postupak za opoziv predsednika. Nikson u avgustu 1974. dao ostavku, a predsednički položaj preuzeo potpredsednik Džerald Ford.
1974. U tri eksplozije automobila-bombi u centru Dablina 32 osobe poginule, više stotina ih povređeno.
1987. Irački ratni avion F1 miraž ispalio dve rakete na američki vojni brod Stark koji je patrolirao Persijskim zalivom. Poginulo 37, povređena 62 mornara.
1997. Loran Kabila s trupama ušao u Kinšasu, preuzeo vlast u Zairu i promenio naziv države u Demokratska Republika Kongo. Ubijen u pokušaju državnog udara u januaru 2001, vlast preuzeo njegov sin Žozef.
1998. Pripadnici Tamilskih tigrova ubili Sarodžinija Jogesvarana, gradonačelnika Džafne, grada na severu Šri Lanke.
1999. Izbore u Izraelu dobio vođa Laburističke partije Ehud Barak, okončana trogodišnja vladavina premijera Benjamina Netanjahua, lidera desničarskog Likuda.
2000. Vlada Srbije preuzela beogradski radio i televiziju Studio B upadom policije u redakcije. Vlasti narednih meseci na različite načine onemogućavale rad nezavisnih elektronskih medija u Srbiji i istovremeno otvarale nove pod državnom i kontrolom vladajućih partija.
2000. U Indoneziji održano prvo suđenje za kršenje ljudskih prava. U tom procesu 24 vojnika i civila optuženi za ubistvo desetina seljaka u masakru u provinciji Aceh 1999.
2001. Svih 30 putnika, uključujući iranskog ministra za saobraćaj Rahmana Dadmana i zamenike ministara iz njegove delegacije. poginulo kad se na severu Irana srušio avion Jak 40.
2003. U najvećoj poplavi u 50 godina, koja je posle velikih kiša zadesila Šri Lanku, poginulo 250 ljudi, oko 55.000 kuća uništeno, a neka sela zbrisana. Procenjeno da je oko 150.000 ljudi ostalo bez krova nad glavom.
2004. Masačusets postao prva američka država koja je dozvolila zaključenje braka sa osobom istog pola.
2006. Umro Kju Fojer, holivudski producent i kompozitor.
Komentari (0)
Unesite tekst komentara: